Simon op bezoek

Foto van Simon die foto maakt
Op 7 juli kwam Simon Starling naar Nederland om 'his three men' te komen bekijken. Bepakt en bezakt stapte hij vroeg in de ochtend het atelier binnen. De drie Atlassen stonden al popelend op hem te wachten.

Ondanks het feit dat nog enkele delen niet teruggeplaatst waren (mede om een ingang naar binnen tot het laatste moment te kunnen bewaren - je weet maar nooit wat er nog bedacht gaat worden) was hij verrast door de mate van reconstructie. Dat het mogelijk was om uit die chaos nog drie beelden in deze staat te brengen!

We bespraken alle dingen die ik tijdens het behandelingsproces was tegengekomen en de beslissingen die ik daarin had genomen. Ik kon hem uitvoerig vragen stellen over zijn ideeën en zijn manier van werken. Verder vertelde hij over nieuwe werken waarmee hij nu bezig is. Het was een boeiende en gezellige dag en ik was bijzonder blij te horen dat de beslissingen die ik had genomen geheel in lijn waren met zijn ideeën over het werk. Het was gelukt om de uitgangspunten van het concept en tot een bepaald niveau de ethiek van mijn professie te combineren.

Door het feit dat ik drie verschillende lijmsoorten heb gebruikt voor de drie beelden en toch heb kunnen voorkomen dat de drie beelden een heel andere uitstraling hebben gekregen, heb ik ook mijn eigen technieken en ervaring kunnen vergroten. Door de val te reconstrueren en de schervenlocaties te bekijken heb ik het werk in een wetenschappelijk kader kunnen plaatsen. Door trouw te blijven aan mijn vakgebied heb ik het werk een 21st century, northern European context kunnen geven. Het is 'readable' geworden in de mate zoals Simon dat wenste.

Verder hebben we uitvoerig gekeken naar mogelijkheden om de restauratie nog een stap verder te nemen. We hebben gekeken naar verschillende materialen en technieken om de lacunes te vullen. Het hele scala aan mogelijkheden, van zo laten tot vullen in de kleur van de scherf, vullen in de kleur van de sauslaag, vullen in een geheel andere kleur (red yellow en blue bijvoorbeeld) zijn de revue gepasseerd.

Simon en ik bleken op één punt een opmerkelijk overeenkomstige vraagstelling te hebben. Wat te doen met de scherven waarvan geen passing is gevonden. Ik had al testen uitgevoerd met restscherven van het proefbeeld. Er lagen voorbeelden van scherven die ik aaneengeplakt had of scherven die ik vergruisd had tot poeder en vermengd had met een medium. Het idee dat er geen restmateriaal over is, dat alles van Atlas terug komt in Atlas sprak hem aan. De beslissing die hij nam om dit aspect te realiseren is er één die ik niet bedacht zou hebben.

Bij de onthulling van de beelden kunt u zien tot welk resultaat de discussies van de afgelopen maanden geleid hebben.

Eén punt van aandacht die ik nog graag wil delen met de lezers van de blog is mijn vraag aan Simon over conservering in de toekomst. Ik vroeg me af of hij daar speciale ideeën over had, of over had gekregen naar aanleiding van mijn mailtjes hierover. We spraken over andere kunstenaars waarbij dit aspect al bij de creatie van het werk een rol speelt en we spraken over het recente symposium van Stichting Behoud Moderne Kunst. Ook vertelde ik hem over mijn ervaringen waarbij in musea dozen bewaard worden met restmaterialen (tubes verf, stukjes textiel) ten behoeve van conservering of onderzoek in de toekomst. In dit licht kwam ook de vraag naar boven wat te doen met al het testmateriaal, de nylon copie en dergelijke.
Theo en Simon in gesprek over de beelden
Theo Tegelaers, projectleider vanuit SKOR, ook aanwezig in de studio, wist te vertellen dat iedere handeling (bijvoorbeeld het verplaatsen van het beeld) alleen mag worden uitgevoerd met toestemming van de kunstenaar.

Al het restmateriaal, de nylon copie en de extra Atlas die nog aanwezig is zullen terug gaan naar Simon's atelier in Denemarken. In Engeland schijnen ze nog een copie te hebben liggen als herinnering aan dit project. Ook dit beeld zal uiteindelijk terug gaan naar Simon Starling.

De beelden en het boek vormen het tastbare 'bewijs' van het gehele proces. Conservering in de toekomst zal, naast regulier onderhoud als afstoffen, bij ingrijpende zaken via Simon moeten lopen. De beelden zijn in beheer bij de Rijksgebouwendienst.