Waarom koos Simon Starling voor Atlas? Waarom koos de kunstcommissie voor Simon Starling?

Er zijn diverse redenen waarom Simon Starling voor het terracotta beeld van Atlas gekozen heeft. Het terracotta beeld van Atlas vormt een belangrijk onderdeel in de collectie van het Rijksmuseum. Het klassieke element, waarbij de Griekse mythologie als inspiratiebron diende, markeert zijn tijd in de geschiedenis.

De studie leidde uiteindelijk via een proces van wassen model, mal en giettechnieken tot het bronzen beeld op het Paleis op de Dam.

Paleis op de Dam

Iedereen die Amsterdam kent, kent het bronzen beeld van de gespierde Atlas die vol kracht het hemelgewelf op zijn nek en schouders draagt.

Opnieuw worden model-, mal- en replicatietechnieken aangewend om tot een imitatie van het terracotta beeld te komen. Deze imitatie van de krachtige en gespierde Atlas valt nu zelf ten prooi aan de zwaartekracht. De kwetsbaarheid (breekbaarheid) van keramiek komt hiermee tot uiting.

Simon heeft al eerder een kunstwerk gemaakt waarbij reconstructie van scherven een onderdeel vormde.

Ooit trof hij tijdens een wandeling door een stad een hoop glasscherven op de grond aan. Iemand had een bierflesje tegen een lantaarnpaal gegooid. Zowel de glazen kap van de lamp als het bierflesje waren gebroken. Simon verzamelde alle scherven en nam ze mee naar zijn hotelkamer. De hele nacht heeft hij geprobeerd de scherfjes te reconstrueren. Later heeft hij deze scherven door een restaurator laten verlijmen. Door het object in een museale context te plaatsen, werd nieuwe informatie aan het object toegevoegd.

Dit verloop van toeval, verval, reconstructie en transformatie vormen vaak het uitgangspunt van werk van Starling.

Toen hij gevraagd werd een kunstwerk te maken voor de centrale hal van het Ateliergebouw -een gebouw dat studenten van de Opleiding Conservering en Restauratie van de UvA, de onderzoekers van het Instituut Collectie Nederland en de restauratoren van het Rijksmuseum huisvest- moest hij onmiddellijk terugdenken aan het werk met het bierflesje.

Het is niet verwonderlijk dat het contextuele uitgangspunt van reconstructie en transformatie en het aspect van verval, zo aanwezig in het Atlas project van Starling, redenen waren voor de Kunstcommissie om dit werk uit te kiezen voor het Ateliergebouw.

Men was onder de indruk van eerder werk van Starling en het feit dat dit kunstwerk een nieuw hoofdstuk zou gaan toevoegen aan de geschiedenis van het terracotta beeld vond men intrigerend. Het krijgt als historisch collectieonderdeel hierdoor een hedendaagse link. Tevens stelt het project ons op de proef: wat zien we nou eigenlijk? Of beter, wat denken we te zien?